Als gezondheidscoach en ervaringsdeskundige in vertering en voedselintoleranties, krijg ik heel vaak de vraag “wat is de relatie nu eigenlijk tussen voeding en stress”.
Gelukkig is dit een topic waarin ik me graag verdiep en daarom vertel ik je graag meer over dit boeiende onderwerp.
Stress en de invloed op vertering
Kort samengevat kan je stellen dat er een heel belangrijke link bestaat tussen stress en voeding. Deze link is niet altijd even duidelijk geweest (en wordt tegenwoordig nog te vaak ‘genegeerd’), maar onderzoek heeft recent kunnen aantonen dat stress wel degelijk één van de belangrijkste prikkels is die darm/maag en hersenen met elkaar ‘bespreken’.
Dit is een openbaring, want eerlijk gezegd miste ik dit puzzelstukje heel lang in mijn eigen verhaal.
Hoe deze stressprikkels dan communiceren tussen hersenen en spijsvertering? Wel, dit doen ze via de nervus vagus (dit woord mag je vergeten, hoor!). Misschien ken je deze term ook wel als de hersen-darm as (gut-brain axis in het Engels) genoemd.
Nu, belangrijker om te onthouden is dat wanneer je veel stress ervaart, een soort ‘noodtoestand’ wordt uitgeroepen binnen je lichaam. Dit wilt zeggen dat al je energie in de eerste plaats naar je hersenen gaat om het probleem op te lossen, niet naar andere systemen zoals je spijsvertering… Het resultaat? Er is (bijna) geen energie meer over om voeding goed te verteren.
Bijgevolg kan dit kan dus deels* verklaren waarom stress snel op je maag of darmen slaat. Je vertering werkt gewoon niet of amper. Dat is ongelooflijk, niet?
*dit is slechts een verkort deeltje is van het geheel; de wetenschappelijke uitleg is natuurlijk iets complexer.
Wat kan je eraan doen?
“Allemaal goed en wel, die uitleg… Maar wat kan ik eraan doen?”
Terechte vraag! Laten we eens inzoomen op de praktische kant van het verhaal.
Je begrijpt dat iedereen uniek is en dat geen enkel lichaam hetzelfde reageert, hoe goedbedoeld het advies van om het even welke gezondheidsexpert ook is. Daarom wil ik toch eerst benadrukken dat jij moet proberen achterhalen wat voor jouw lichaam en levensstijl past. Dit kan je doen door te experimenteren en door te voelen hoe jouw lichaam reageert…
Dat gezegd zijnde, kunnen we wel enkele algemene ideeën bekijken om bewuster te worden van jouw ‘hersen-darm as’.
Focus op vertering
Enerzijds is het belangrijk om voeding te eten dat zacht is voor je vertering én dat het mindful gegeten wordt.
In de praktijk draait het om:
- Zoveel mogelijk onbewerkte, natuurlijke voeding eten. Probeer te mikken op ten minste 80% pure, huisbereide voeding (kan ook take-out zijn zolang het met liefde bereid is).
- Focus op meer vezels. Begin met meer groenten en fruit (recent onderzoek zegt dat ten minste 30 verschillende (!) plantaardige voedingsbronnen positieve invloed hebben op onze vertering en ons microbioom (hierover vertel ik later graag meer over). Misschien bij je volgend winkelbezoek eens een groente kopen die je nooit eerder zelf bereidde? (+ voor inspirerende recepten, neem zeker hier een kijkje).
- Drink meer water (oh wat krullen mijn tenen elke keer ik hoor dat water enkel voor vissen is – ken je die uitspraak?). Water is zo vitaal! Het helpt o.a. je organen vlotjes werken en zet alles mee in beweging. Geen fan van koud water? Probeer eens water op kamertemperatuur of gekookt water (wel eerst laten afkoelen natuurlijk). Ik vind dit persoonlijk veel aangenamer drinken.
- Vergeet niet te kauwen kauwen kauwen. Je vertering begint namelijk in je mond! Dus… hoeveel keer kauw jij op één hap?
- Probeer afleiding te vermijden tijdens het eten (geen tv, geen Instagram, geen mails, geen emotionele gesprekken…).
- Geef aandacht aan je eten. Verteren doe je met al je zintuigen (klinkt best grappig, maar het is waar!). Sta eens stil bij volgende vragen: Hoe ziet je eten eruit? Wat is de textuur van je eten? Hoe smaakt je eten? Als het antwoord op een van deze vragen eerder negatief is, kan je een volgende keer je best doen om het lekkerder, smaakvoller, mooier, … te maken ;).
Focus op stress
Anderzijds willen we natuurlijk ook het deeltje ‘stress’ aanpakken. We willen namelijk dat onze energie terug vrijer door het lichaam kan vloeien. We willen een uitlaatklep. We willen een lichaam dat stress beter aankan. En we willen meer grip krijgen op onze stressgevoelige vertering.
Dit kan op vele manieren. Ik heb er vorige week nog een workshop over gegeven (je kan deze nog 1 week herbekijken). Maar samengevat zijn hier enkele strategieën om beter met stress om te gaan.
- Start de dag met de vraag “hoe wil ik me vandaag voelen”. Je wensen bewust benoemen zorgt ervoor dat je onbewust acties zal ondernemen om dit gevoel op te roepen. Dit brengt je in een positieve mindset. Try it!
- Wees bewust wanneer je lichaam in “fight-or-flight” toestand is (of is geweest). Dit is de alerte stresstoestand die o.a. adrenaline door je lichaam pompt. En dit willen we eigenlijk bewaren voor als we moeten presteren en optimaal functioneren. We willen vermijden dat dit continu gebeurt. Daarom is het belangrijk om te durven luisteren naar je lichaam en te vertragen wanneer nodig!
- Als je een stressmoment achter de rug hebt, vraag je jezelf: “waar heeft mijn lichaam/hoofd nood aan op deze moment?“. Zoek manieren om actief te ontspannen. Dit kan door creatief bezig te zijn, te bewegen, mediteren, koken, slapen, in bad gaan, shaken, ademhalingsoefeningen, enzovoort …
Vond je dit een interessant artikel? Laat het me weten in de comments of deel het met je netwerk. Sharing is caring!
Veel liefs, Hannelore
Ps: Heb je nog vragen? Stuur me een e-mail en ik antwoord zo snel mogelijk.
Wist je trouwens dat we het uitgebreid gaan hebben over dit thema in mijn aankomende coachingstraject? Dit is een traject waar we zowel in groep als individueel willen achterhalen welke “voeding” (en ja, ik bedoel dan zowel voeding op als naast je bord) bij jouw unieke lichaam, persoonlijkheid en levensstijl kunnen passen. Klinkt dit iets voor jou? Vraag een vrijblijvende intake aan.
